
TOPLUMLARDA PSİKOLOJİK ORTAM VE DÜŞÜNCE
Veteriner Hekim Nurettin ÖZTÜRK
Toplumlarda hakim olan düşünce, toplumların sosyo-ekonomik yaşamındaki psikolojik ortamın yansımasının bir olgusudur…
Toplumların yaşama bakış açısını belirleyen en büyük unsur, toplumların sosyo- ekonomik alt yapısı ve buna ilişkin düşünce şeklidir…
Toplumların sosyo-ekonomik yapısının evrimsel değişim ve dönüşümleriyle birlikte değişen psikolojik ortamların yansısı olarak düşünce de sihirsel, dinsel ve bilimsel düşünce olarak gelişim göstermiştir…
İlkel toplumlar da psikolojik ortam korkular ve umutlarla şekillenmiştir…
İlkel toplumların düşüncesi , simge ile nesneyi karşılaştırma durumu ile doğadaki korkulan nesneleri etkileyebileceğine inandığı simge ile umut arayan sihirsel düşünceydi…
İlkel insanın analoji mantığı , sihirsel düşünce ile doğa ve doğadaki tüm nesneler üzerinde egemen olmaya çalışıyordu…
Toplumların ve düşüncenin evrimsel gelişiminde ilkel toplumun psikolojik ortamının kırılma noktasında, simgenin yerine duyguların ‘’ tanrıların, peygamberlerin , kutsalların, din adamları, gönüllü kulluğun(imanın) durumuna katlanma,öte dünyaya hazırlanma tutumu’’ ,biat etme gibi psikolojik ortamının egemen olduğu metafizik mantığı ; dinsel (teolojik) düşüncedir…
Köleci ve feodal sınıflı toplumlar da ; köle ve feodal insanın ,köleci- feodal ortaçağ egemen sınıfların egemenliklerinin tanrı adına yapıldığına inandırılan metafizik mantığı teolojik düşünce, bin yıllar egemen sınıfın sömürü aracı olarak kullanılmıştır…
Köleci ve feodal toplum egemenlerinin ve doğanın korkulan dayanılmaz psikolojik ortamlarını değişime gebe eden , ‘’düşünceyi nitel dönüşüme zorlayan merak ve duyuların , eylemlerin ve teknolojilerin sınavından geçirilmesi durumunu,öznelerin nedenleri etkileyecek sonuçları değiştirmesi’’ tutumunu yaratan psikolojik ortamın egemen zorunlu diyalektik mantığı bilimsel düşüncedir…
Sonuç olarak , toplumlar ve insanlık, ya geleceklerinin aydınlık yarınlarını bilimsel düşüncede arayacaklar,ya da tarihin zaman tünelinde kalmış ilkel, köleci ve feodal yaşantılarının özlemlerini yaşamak umuduyla duygularının ve egemenlerin esiri olarak geçmişin karanlıklarına gömüleceklerdir…
Tarih tekerrür etmez… Geçmişe özlem, umut boşunadır…
Çağdaş yaşam güzeldir …
Onurlu, mutlu, özgürlükçü , paylaşımcı bilinçli yaşamı ve geleceğin aydınlığını arayan toplumlar; çağın bilimsel ve akılcı düşüncesini toplumlarında egemen kılacak psikolojik ortamı yaratacak ve çağın öngörülerini bilinçlerinde yeşertecek çağdaş sosyo-ekonomik gelişmeleri sağlamalarına bağlıdır …
Ankara,19.03.2013
Veteriner Hekim Nurettin ÖZTÜRK
vetheknurettinozturk@hotmail.com
Yararlanılan Kaynak:
1-Felsefenin Temel İlkeleri,(Neden Kitap, Melisa Mat.İst.2012) ,Georges Politzer, Çeviren;Hasan Erdem
2-Sosyal Psikoloji, (ötüken Neş.1980), Davıd Krech / Rıchard S.Crutchfıeld ,Çeviren Erol güngör
3-Ortaçağda Felsefe(Ara yayıncılık,İst.1989),Betül Çotuk Söken-Saffet Babür